تنها ۲ درصد از بودجه عمومی کشورجمهوری اسلامی ایران سهم فرهنگ، دین و مذهب شده است

مدرسه علم و عمل سازمان تبلیغات اسلامی استان تهران در نشستی راهبردی، نقد، بررسی و تحلیل «فرهنگ، حوزه علمیه و تبلیغ دین در بودجه سال ۹۹» را با حضور سید احسان خاندوزی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و حجت اله عبدالملکی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) با حضور علاقه مندان به این حوزه در سالن اجتماعات این سازمان مورد بررسی قرار داد.

طبیبی، مدیر مدرسه علم و عمل یکی از اهداف تأسیس این مدرسه را تقویت ارتباط سازمان تبلیغات با طلاب عنوان کرد و افزود: برای این منظور یک سری برنامه های راهبردی، تبلیغی و تبیینی در دستور کار این مدرسه قرار دارد و سعی داریم با مهارت آموزی تخصصی طلاب در این مسیر گام هایی برداریم. موضوع بودجه در این ماه های سال یکی از موضوعات مهمی است که معمولاً در فضای رسانه ای و مجازی یک سری شبهاتی درباره آن مطرح می شود و همیشه حرف و حدیث هایی درباره بودجه فرهنگ شکل می گیرد؛ لذا در نشستی سعی داریم به این شبهات با حضور کارشناسان پاسخ دهیم.

احسان خاندوزی در این خصوص گفت: بودجه در واقع عملیاتی ترین سند سیاست گذاری سالانه کشور محسوب می شود. فارغ از اینکه چه اتفاقی درباره درآمد و هزینه های دولت رخ می دهد، ما می توانیم از خلال سطوح لایحه بودجه و از آن بخش سفید نانوشته استنباط کنیم که چه جهت گیری هایی دولت در سال آینده درباره نحوه مواجهه با بخش های مختلف و اینکه توازن و سمت و سوی اقتصاد به چه سمتی خواهد بود، همه خودش را در دل سند بودجه نشان خواهد داد.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه گفت: در بودجه سال آینده و حتی امسال و سال های گذشته، به روایت اعداد و آمار، سهم بودجه فرهنگ با توجه به اندازه اهمیت آن، عدد ناچیزی است.

به عبارت دیگر، اگر فقط بودجه عمومی دولت را بدون درنظر گرفتن بودجه شرکت های دولتی در نظر بگیریم، از مجموع بودجه عمومی دولت، حدود ۲ درصد آن به امور فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری اختصاص پیدا می کند که در ذیل آن ده فصل وجود دارد؛

 در سال ۹۹ چیزی حدود ۹.۵ هزار میلیارد تومان، سهم بودجه ای است که دولت برای بخش فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری اختصاص داده است.

البته این عدد به صورت مستقیم به این بخش اختصاص داده شده است و در بخش های دیگر بودجه اعداد و ارقامی به صورت غیرمستقیم، برای بخش فرهنگ دیده شده است.

 

وی تصریح کرد:

قرار است این ۹.۵ هزار میلیارد تومان در بخش های فرهنگ و هنر، دین و مذهب، تحقیق و توسعه امور فرهنگی، گردشگری، میراث فرهنگی، رسانه، ورزش، صنایع دستی و. .. دیده شود.

از بین این ده بخش، ۲۰ درصد به دین و مذهب، ۲۲ درصد برای حوزه فرهنگ و هنر و مابقی بودجه به سایر فصل ها اختصاص دارد. یعنی بخش «دین و مذهب» ۲۰ درصد از دو درصد کل بودجه عمومی کشور است.

خاندوزی ادامه داد: بودجه هایی مثل عمران، فرهنگ و تحقیقات و پژوهش در سند بودجه جزء سرفصل های به اصطلاح قابل اجتناب به شمار می آیند؛ یعنی در زمان کسری بودجه، می توان از کل رقم اختصاص داده شده به آن صرف نظر کرد و مقداری از آن را صرف امور کسری بودجه اختصاص داد و چون کماکان مقداری از درآمد های دولت به نفت وابسته است، در صورت کاهش این درآمدها، بخش هایی نظیر فرهنگ در ردیف اولین کاهش ها قرار خواهد گرفت و با مطالعه لایحه بودجه در سال ۹۹ نیز به نظر می رسد همین روند ادامه پیدا خواهد کرد.

خاندوزی در خصوص حذف جدول ۱۷ گفت: قبلاً در سند بودجه یک جدول ۱۷ وجود داشت که بودجه بسیاری از نهاد های دینی و مذهبی و فرهنگ و هنر ذیل آن قرار داشت.

این جدول از بودجه حذف شده و در دل سایر نهاد ها تعریف شده است. مثلاً در کنار بودجه سال آینده سازمان تبلیغات که ۲۰۰ میلیارد تومان اختصاص داده شده، یک سری نهاد های دیگر وجود دارد و یک طبقه بندی جدیدی در بین نهاد های مذهبی و دینی صورت گرفته که یک سری از آن ها ذیل وزارت ارشاد، یک سری از آن ها زیر مجموعه سازمان تبلیغات و به اصطلاح تفکیک نهاد های سیاست گذار از نهاد های اجراکننده صورت گرفته است؛ و خلاصه اینکه در سال آینده، بودجه اکثر نهاد های دینی و مذهبی کاهش پیدا کرده و در مواردی ثابت بوده و در اندک نهاد هایی افزایش داشته است.

در ادامه حجت اله عبدالملکی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) توضیح داد که در واقع بین بودجه فرهنگ و دستگاه های فرهنگی باید تمایز قائل شد. بودجه دستگاه های فرهنگی برای خود آن دستگاه هزینه می شود که اصلاً ممکن است صرف کار فرهنگی هم نشود، ولی بودجه فرهنگی گا ه در دستگاه های غیرفرهنگی هم ارائه می شود و کار فرهنگی نیز اتفاقاً آنجا انجام می شود. علاوه بر اینکه بودجه دستگاه های فرهنگی عمدتاً به عنوان اجتناب پذیر و درجه دو مطرح می شود، در داخل خود دستگاه های عادی هم بودجه فرهنگی عمدتاً اجتناب پذیر درنظر گرفته می شود.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) افزود: نکته بعد درباره اولویت بندی هزینه هاست. گاهی یک سری از بودجه ها را اگر ندهیم و یک سری اعتراض بکنند، آن را اجتناب ناپذیر در نظر می گیریم، و یک سری از بودجه ها را که اگر اختصاص ندهیم، اعتراضی به دنبال ندارد، ولی در عوض لطمه بیشتری مواجه آن است، اجتناب پذیر معرفی می کنیم. مثلاً حقوق و دستمزد را جزء اجتناب ناپذیر ها در نظر می گیریم، ولی بودجه فلان نهاد فرهنگی یا کمیته امداد را اجتناب پذیر می گیریم، چون هیچ وقت این قشر، دولت را دچار چالش های جدی نمی کنند.

 

وی ادامه داد: در نگاه کلان بودجه و هرکسی که قصد مطالبه گری برای افزایش بودجه فرهنگی کشور دارد، باید بخشی از برنامه های خود را صرف ورود به بخش های درآمدی کشور کند.

یکی از این بخش ها مربوط به بودجه شرکت های دولتی و موسسات اقتصادی مربوط به دولت است.

میزان درآمد آن ها باید به خزانه کل تزریق و خرج بودجه عمومی کشور شود. مقدار واریزی آن ها به خزانه به دو درصد درآمد آن ها هم نمی رسد.

 واقعاً نمی شود یک درصد از هزینه های این شرکت ها و موسسات دولتی صرفه جویی شود؛ یعنی عددی برابر ۱۴ هزار میلیارد تومان و مطمئنا با این رقم خیلی کار ها می شود انجام داد.

 یادمان باشد کل بودجه فرهنگی کشور ۹.۵ هزار میلیارد تومان تعیین شده است.

تاریخ انتشار : 1398/10/4

منبع : خبرگزاری شیعه نیوز

منبع: قانون بودجه سال ۱۳۹۸ و لایحه بودجه سال ۱۳۹۹

 

 

درصد افزایش	بودجه سال ۱۳۹۹/ میلیارد تومان	بودجه سال ۱۳۹۸/ میلیارد تومان	دستگاه
-۳۰	۹۲۳.۶	۱۳۳۰	سازمان بسیج
+۱۴.۷	۱۱۹۵.۲	۱۰۴۱.۷	مرکز خدمات حوزه‌های علمیه
-۴۲	۲۰۰.۸	۳۴۵.۸	سازمان تبلیغات اسلامی
-۲۸	۲۳۰	۳۲۰	سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
+۱۲.۶	۳۴۵	۳۰۶.۳	شورای‌عالی حوزه‌های علمیه
-۲.۱۸	۵۳.۸	۵۵	سازمان اوقاف و امور خیریه
+۵۳	۳۰۸.۷	۲۰۱.۷	جامعه المصطفی العالمیه
+۱۳	۱۹۲	۱۶۹.۷	شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه خواهران
۰	۱۵۰	۱۵۰	دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علیمه قم
-۳.۱	۱۲۲	۱۲۶	حمایت از مدارس علوم دینی اهل سنت
-۳۹.۷	۶۸.۷	۱۱۴.۱	نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران
+۲۸.۵	۱۲۹.۱	۱۰۰.۴	نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها
+۳۰.۷	۱۲۵.۵	۹۶	شورای نگهبان
-۲.۵	۸۵	۸۷.۲	شورای برنامه‌ریزی مدیریت حوزه‌های علمیه خراسان
-۳۴.۸	۴۶.۵	۷۱.۴	بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس
+۱۱.۶	۶۴.۱	۵۷.۴	مجمع تشخیص مصلحت نظام
-۱۵.۵	۴۲.۳	۵۰.۱	سازمان عقیدتی سیاسی ارتش
+۴.۲	۳۹.۵	۳۷.۹	سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی
+۱۵.۸	۴۰.۹	۳۵.۳	دادستانی ویژه روحانیت
+۲۹.۴	۴۴	۳۴.۱	شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی
+۹.۵	۳۳.۹	۳۱	دانشگاه علوم و معارف قرآنی
+۱۴.۲	۳۲	۲۸	مجمع جهانی تقریب مذاهب
+۲۱.۲	۴۰	۳۳	مجمع جهانی اهل بیت
+۴۱	۳۱	۲۲	موسسه پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی
+۱۰.۷	۳۱	۲۸	مرکز رسیدگی به امور مساجد
۰	۸۲	۸۲	فعالیت فرهنگی در مساجد
+۸.۷	۴۳.۵	۴۰	برنامه ترویج قرآن
+۳۵.۳	۴۱	۳۰.۳	دبیرخانه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی
+۱۷.۷	۳۵.۱	۲۹.۸	سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی و اسلامی
+۴۷.۵	۲۹.۵	۲۰	شورای سیاستگذاری ائمه جمعه
-۲۶	۲۰	۲۷	صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی
۰	۲۶.۶	۲۶.۲	موسسه نشر آثار آقای خمینی
-۴۷.۲	۱۳.۲	۲۵	ستاد مرکزی راهیان نور
-۵۸.۱	۱۴	۲۴.۵	آرامگاه آقای خمینی
+۱۴.۳	۲۰.۷	۱۸.۱	پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
+۳۳.۳	۱۶	۱۲	ستاد اقامه نماز
+۱۱۰	۳۱.۵	۱۵	ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر
+۹۲.۵	۱۵.۴	۸	دانشگاه شهید مطهری
+۲۵	۱۵	۱۲	مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
+۱۳۶	۱۱.۱	۴.۷	دانشگاه اهل بیت
-۲۵	۱۰.۵	۱۴.۱	عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و سازمان‌های وابسته
+۴۰	۱۹.۶	۱۴	موسسه آموزشی و پژوهشی آقای خمینی
+۲۰	۱۰.۷	۸.۹	دانشگاه معارف اسلامی
+۳۵۰	۹	۲	بنیاد دایره المعارف اسلامی
+۱۷	۹.۹۵	۸.۵	پژوهشکده امام خمینی انقلاب اسلامی
۰	۷.۲	۷.۲	دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
۰	۷.۵	۷.۵	حمایت از مد و لباس اسلامی-ایرانی
+۴۰	۷	۵	مرکز الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت
+۹.۶	۶.۸	۶.۲	سازمان حج و زیارت
+۱۰	۶.۶	۶	کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی
+۱۰۳.۵	۵.۷	۲.۸	شورای نظارت بر صدا و سیما
+۱۸.۱	۶.۵	۵.۵	هیات عالی گزینش
+۴۲.۸	۵	۳.۵	موسسه دایره المعارف فقه اسلامی
+۱۶۰	۳.۹	۱.۵	دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی کل قوا
-۴.۸	۵۱۰۵.۱۵	۵۳۶۲.۴	جمع